MIZO MIZONA HUMHALH

Man nei tlawmngaihna?

26/02/2010 17:43
- Hriatpuia pa, Kolasib

Chawngbawla, Khuangchera leh Taitesena te an awm tawh lo, Vanapa leh Neuva pawh an ngaihawm thlawn. An tlawmngaihna avanga hriatreng hlawh an ni bawk a, lu suk an peih lohzia te, kawthalovin a zut vak avanga chawlhkar khat lai an khumbeh thute leh, sanghal sarep leh sazuk zangti aia tumbu thukphum leh dawlawm bawl an duh zawkzia te pawh sawi lan a ni ngai lova; chutiang chanchin an neih loh vangte pawh chu a ni mahna.

Thangzachhinga kha Vanapa a nih theih nan tu emaw ber kha chuan a tlawmngaih neih a ni maithei; he nu hi awm ta lo se, kan Zorama hall hmingthang ber hi ‘Ambedkar Memorial Hall’ a ni lovang tih tunge sawi thei? Thinchhe khing tawp Thangzachhinga khan thinnel leh zaidam a zir lai khan a lo ankhum tawh mi engemawzat leh tleirawl hawklakte khan a arbawm tah laite kha an han phingchilsak vel ngei ang a! Arbawm pakhat tah nan khan thla khat a hman hial i ring ve em?

Nopui nena chawimawi hlawhna ni mah se tlawmngaihna khan hlawkna aiin channa lam rim a nam a. Hmingthatna leh mite ngaihsan hlawhna ni mah se, chumi tlang thengthaw nuam lawnkai nan chuan zan thim tam tak te, luikawr dung khawkrawk, kham tihbaiawm leh suar rapthlak zet zet zawh chhuaha paltlang a ngai a. Ruahpuivanawn leh ni sa rum rut tuar lova ban tlang ngawt theih a ni lova; vangvatsaitial leh tho thlarang te, nghal mal hliam leh zuanbak pangang thlengin tawn tlang a ngai a. Hnimpik bawn leh zawng luro kal kahlen loh theih a ni lo. Sakei hahum hmaa zam loh thiam a ngai a, savawm hmuh hnaih hreh lem lohte pawh a tul. Thimhmul leh khuantevik pawh ni se, phur dan ngai renga phur loh a rem lo.

Zawltling vawn nat nei chi, hmangaihna avanga artui chhum pum khat seh keh thei lo tan Nopui dawm chu kawlvalenchhama lunghlu thami ang mai a ni a. Chhuan khat ei loh vanga tamchhawl thin tan a tina tin chi a ni lova; ruahthimpui leh huihchhuk thli a tleh changa pawnpui hnuaia biru thin tan lek phei chuan vana rah ang a ni hial ang.

Tlawmngai thin thlah kal zelte hian a chang chuan Mizo tlawmngaihna kha kan hmu fiah thiam tawh mang lova, kan sel ta fo mai! Nopui dawm a, lal In bathlar langsar laia tarlan lansarh duh vanga tlawmngai mai mai, mahni thatna vanga midangte tana inpekna tel lo, chawimawina lallukhum khum duh vang chauhahte kan puhthlu ta hial mai! Mahse, Mizo pasaltha, tlawmngai hmingthangte khan zan engzat nge rampalailengah, chemtum lukhamin mutmu an tuah ang? Sakei hniak leh kawlphe karah tamchhawlin vawi engzatnge an awm ang?

Tlawmngai tura hruaitute phut chhuah ngai tunlai Mizo thalaite hian tlawmngaih awmzia engtinnge kan hriat ang aw? Phut chhuah leh nawr chhuah chawp tlawmngaihna hmangin khawtlang tan kan phek chhuak ve sasawi a, chuti chung pawhin kan theihna zawng zawng kan la hmang phal mang lo hial a. Khawtlang tan a nih chuan lupan hnathawhin kan thawk a, hlawh nei lova ni hnih khat kan inpek chuan kan kumkhaw sawi a tling dawn dawn zel mai!

Tunlaiah chuan tlawmngai nih a harsa tawh vak lo. Zanlaia mi ruang zawna khaw kar kawng kham bakbahai tak tak kal ngai a awm tawh lova, muttui lai a ni emaw, mang ropui tak neih lai a ni emaw sawi theih hauh lohva, ‘Sa a tla e,’ tih thawm vanga thawhphan awm hauh lova tlanchhuah nghal a ngai tawh hek lo. Bus chhungah, hmeichhia leh tar chak lo zawkte tana thutna han ken zeuh té maite kha tlawmngaihna a ni der tawh a! Tunlai Zoram thalaite tlawmngaihna lanchhuahtirna langsar ber chu mitthi Ina tlaivar a ni awm e. Mi In lumah, electric êng hnuaiah, thingpui leh a hmeh nen, peih lo tan zai loh pawh a mawi lohna awm em em lo a ni tawh lehnghal! A va hahdamthlak tawh em!

Huaisen, ral hrat, tuarchhel leh zaidam hmingthang kan pasaltha kal tate hun leh tun hun hi khaikhina sawi pawlh chi a ni kher lovang. Nasa takin he Zo hnam hian hma a sawn a, khawtlang nun leh inchhungkhur inrelbawlna a danglam a; eizawnna leh inthenawm khawvennaa kan rilru putzia thlengin a inthlak danglam tawh. Mawi kan tih a danglam zo tawh a, nalh kan tih a hrang tawh a. Kan ngaihsan a inthlak a, zahawm leh ropui kan tih pawh a inang tawh lo.

Chuti chu ni tawhin, Zamzo aiin Anthurium mawi tawh mah se, he Zoram leh Zo hnamah hian, khawi hmunah pawh tlawmngaihna lanchhuahtir a la ngai ta reng a. Lanchhuahtir dan danglamin, tlawmngai tura tih ngaite pawh nasa takin inthlak tawh mah sela, tlawmngaihna zepui kha chu a awmna ngaiah a la awm reng a ni. Veng leh khawtlang tinah, mahni theihna leh thiamna zawna tlawmngaih chhuah a la tul reng a. Hlawh leh hlawkna awm miah lo chu sawi loh, mahni tana heksak leh channa ni zawk chiang saa ‘Mizo nih’ a ngaih chang a la awm fo a ni.

Man neia tlawmngaih tum te, tlawmngai thinte pawh awm theih a ni tawh a ni maithei. Veng leh khawtlang tana inkhelh te, hnam lam intihsiaknaa tel te, inhruipawha tel te; a mak khawp mai - thenkhat hi chuan, ‘hlawh nei lovin ka thei lo’ an ti ta hial mai! An tlawmngaihnain man a nei a ni maithei. Khawhar Ina tlaivarte hian hlawh phut ta se, khuang vawtute hian zan khatah ‘rate’ insiam se, hlahriltute pawh hian, ‘Hla khatah cheng chuti zat chu ka hlawh thin,’ ti ta se a mak ngawt ang! YMA member, thlan laia chhuakte hian ruang pakhat zelah ‘rate’ nei ta se; chu chu YMA sumah lut ta bawk se, a mak thei awm mang e!

Mizo tlawmngaihna hian man a nei ngei a, mahse a man chu a tlawmngaiate tel tur ni lovin, an pek zawk tur a ni dawn lo’m ni? Tlawmngaih man chu a tlawmngaiate pek tur, a hlawkna tel tur pawh anmahni ni lovin midang an ni zawk ang em?

-Vanlaini

Comments

No comments found.

Contact

Search site

 

 

 

 

                  NGAIHDAN

 

    

     Ngotekherh         Puanchei

   

        Puandum           Hmaram

 

 

 

           THU KAM HNIH KHAT


ShoutMix chat widget

 

 

                TLAWHTUTE


counter globe

 

 

  MIZO LEH ENGLISH THUFIAHNA

Freelang Dictionary
MIZO => ENGLISH :
ENGLISH => MIZO :

Whole word

 

 

ZOTUI THIANG GROUP(MAIL)

Google Groups
Subscribe to Zotui Thiang Group
Email:

 

ENG WEBSITE ATANGIN NGE HETAH?

 

MizoMizo Kan Nih Kan Lawm E