Tunlai hian Burma ram mi Malaysia lung ina tang mek, mi 32 an thi a, hei hi lung ina mitthi tam ber tum niin an sawi.
Malaysaia Home Minister Hishammuddin-a chuan 2005-2009 inkar hian foreign mi lung in tang mi 78 thi angin a sawi a, chutih laiin SUARAM (NGO Human rights committee) erawh chuan kum kalta kum 5 chhung khan Burma mi ringawt pawh mi 100 aia tlem lo, lung in tang mekte an thi tawh niin a sawi ve thung (Hei hi Burma lung in tangte hnen atanga thu dawn dan a ni). Ramdang mi lung in tangte hi tunhma kum 6 chhung khan, mi 1300 lai an thi tawh tiin Malaysian Bar Council 2009 chuan a report bawk.
Malaysia Lung ina tang ram dang mite hi Burma, Indonisia, India, Bangladesh, Cambodia, Vietnam, Thailand, Nigeria, Togo, Pakistan, Liberia leh Philippine ram mite an ni tlangpui.
Lung in-a tang tam takte thih chhan hi sawrkarin damdawi an mamawh anga a pek loh vang a ni ber a. An nat chhan tam ber chu tui that loh vang leh a hmun thianghim tawk loh vang mai bakah taksa mamawh tawk tur eiin pek loh vangte an ni. Heng thil thleng hi SUARAM hian a ngaipawimawh a, sawrkar pawh an nawr nasa, mahse thubuai lak theih tur hial a, dilchhut taka zawhfiah erawh chu sawrkar hian a phal lo thung. Malaysia ramah hian Immigration lung in 28 a awm a, tui leh chaw a that tawk loh bakah thawmhnaw inthlakna tur takngial pawh an pe lo bawk.
Malaysia ramah hian Burma mi nuai 5 lai awmin hriat a ni a, chung mite chu permit nei leh nei lote an ni hlawm. Lung in hmun tinah hian Burma mi an tang tam ber zel a, a chhan chu permit nei lo an tam vang a ni. May - August, 2009 khan Burma mi lung in tang mi 9 ngawt an thi tawh bawk a, an ni pawh hi tui leh ei in that loh vanga natna lo awm chi avanga thi niin an sawi.
International Watchdog-in a sawi danin Malaysia ram hi refugee enkawl chungchangah hnufual hle niin a sawi a, US refugee commintte pawhin refugee chungchang mai bakah (Human trafficking) mihring zalenna kharsakna kawngah pawh hnufual hlein a sawi ve bawk. Engpawhnise tuna kan khawsakna ram a ni mauh si a, kan khawsak danah i fimkhur ang u.
(July 30 Irrawaddy )
Thulakna: MCF Palai , Vol 03 Issue 154